Verzuimpreventie: zo pak je het aan · Loket.nl (2024)

Wat is verzuimpreventie?

Verzuimpreventie is kort gezegd het voorkomen van verzuim van je medewerkers. Dat is makkelijk gezegd, maar de uitvoering ervan is een stuk ingewikkelder. Het uitgangspunt bij verzuimpreventie is dat je verzuim niet beziet als iets wat gebeurt, maar als iets waar je als werkgever invloed op hebt. En zoals gezegd in de inleiding: verzuimpreventie is verplicht voor werkgevers.

Verzuim

Met verzuim bedoelen we dat een medewerker niet op het werk verschijnt of niet beschikbaar is voor de werkgever. Hij of zij geeft ziekte op als reden voor het verzuim. Omdat er allerlei situaties zijn, zijn er ook verschillende soorten verzuim, zoals kortdurend en langdurend ziekteverzuim.

Verzuim voorkomen

Iedereen kan ziek worden. Toch zijn veel gevallen van ziekte en het verzuim dat daar het gevolg van is, niet nodig. Denk maar aan ziekte door een bedrijfsongeval. Of verzuim doordat je medewerker te lang onder zware druk moet werken. Je kunt als werkgever een hoop doen om hierin een preventieve rol te spelen.

Verzuimpreventie levert veel op

Verzuim kost werkgevers jaarlijks veel geld. Je moet niet alleen iemands loon doorbetalen, maar ook rekening houden met de kosten voor vervanging, het verlies van omzet door iemands verzuim en andere kosten. Al met al lopen de kosten voor een zieke medewerker op tot zo’n € 400 per dag. Als je veel van deze kosten kunt voorkomen door aan verzuimpreventie te doen, kun je wel stellen dat het je veel oplevert.

Persoonlijk leed voorkomen

Natuurlijk kijk je als goede werkgever ook naar het persoonlijke leed dat het gevolg is van ziekte. Door aan verzuimpreventie te doen, investeer je in de mens. Je helpt je medewerkers gezond en met plezier te blijven werken. Dat is een investering die voor zowel jou als voor jouw medewerker gunstig uitpakt.

Vergeet niet dat verzuim niet alleen vervelend is voor de medewerker zelf, maar ook voor de collega’s die het werk moeten opvangen. Zij ervaren hierdoor meer werkdruk. En een te hoge werkdruk kan nare gevolgen hebben.

Daarnaast levert verzuimpreventie je dingen op als:

• Meer werkgeluk, want fittere medewerkers zijn blijer en werken met meer ontspanning.
• Beter imago, want een gezond personeelsbestand straalt positief af op de organisatie.
• Meer inzicht in je organisatie, want je hebt een beter beeld van de feiten. Je weet hoeveel verzuim er is en wat de oorzaken zijn.

Wie doet wat bij verzuimpreventie?

Verzuim voorkomen doe je niet in je eentje. Je hebt de medewerking nodig van meerdere partijen. Wie doet wat? In het kort de belangrijkste rollen:

Werkgever: zorgt ervoor dat de medewerkers veilig kunnen werken, in gezonde omstandigheden.

Medewerker: moet zich houden aan de veiligheidsmaatregelen op het werk en mag geen onnodige risico’s nemen of anderen in gevaar brengen.

Preventiemedewerker: iemand die namens de organisatie let op mogelijk gevaar (later meer over deze medewerker).

Daarnaast is er nog een rol weggelegd voor een arbodienst. Een arbodienst kan je namelijk helpen bij je verzuimpreventie in de vorm van trainingen. Daarnaast kun je via de arbodienst aan een bedrijfsarts of arbo-arts komen voor de verplichte begeleiding van een zieke medewerker.

Aan de slag met verzuimpreventie

Doorloop de volgende stappen:

1. Risico’s op verzuim in kaart brengen

Verzuimpreventie begint met het in kaart brengen van de risico’s binnen je bedrijf. Welk type verzuim komt bij jou het meest voor? Welke arbeidsrisico’s zijn er? De beste manier om dit in kaart te brengen, is door een Risico[1]-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E) te doen. Dit is sowieso een goed idee, want een RI&E is verplicht voor ondernemers met personeel.

2. Preventief medisch onderzoek (PMO) aanbieden

Breng de gezondheid van je medewerkers in kaart met een preventief medisch onderzoek (PMO). Je medewerkers hebben het recht op zo’n gezondheidsonderzoek, maar ze zijn meestal niet verplicht om eraan deel te nemen. Toch zullen veel medewerkers graag meewerken aan zo’n onderzoek, want de meeste medewerkers willen graag weten hoe het met hun gezondheid zit. Op basis van de uitkomsten kun je de gezondheid van je medewerkers beter beschermen en verbeteren.

3. Stel een preventiemedewerker aan

Een preventiemedewerker werkt actief aan het verbeteren van de gezondheid en veiligheid van de medewerkers in een organisatie. Zo’n preventiemedewerker is verplicht bij organisatie met meer dan 25 medewerkers. Bij bedrijven met minder dan 25 medewerkers mag de werkgever zelf preventiemedewerker zijn. Er zijn verschillende arbo-partijen die zo’n preventiemedewerker kunnen trainen voor zijn of haar taak.

4. Laat je adviseren door experts

Je kunt als werkgever niet op de hoogte zijn van alle regels voor verzuimpreventie. Vertrouw daarom op de expertise van arbo-experts. Laat je door dit soort experts adviseren, want daarmee voorkom je dat je dingen over het hoofd ziet. En als puntje bij paaltje komt ben jij als werkgever eindverantwoordelijk als het gaat om de veiligheid en gezondheid van je medewerkers.

5. Verzekering tegen verzuim

Je kunt nooit alle risico’s incalculeren. Een goede verzuimverzekering vergoedt de loonkosten als een medewerker ziek wordt. Daarnaast zal een verzekeraar er alles aan doen om de kans op verzuim in je organisatie zo klein mogelijk te maken. Die zal je dus ook helpen bij het opzetten van jouw verzuimpreventie.

Lees meer over het afsluiten van een verzuimverzekering.

Wetgeving voor verzuimpreventie: verzuimbeleid

Je bent verplicht als bedrijf met personeel een ziekteverzuimbeleid te hebben. Hierin staat hoe het bedrijf omgaat met ziekte door verzuim. De regels rond het ziekteverzuimbeleid staan in het Arbeidsomstandighedenbesluit, artikel 2. Ziekteverzuimpreventie maakt deel uit van je verzuimbeleid. Andere onderdelen van het ziekteverzuimbeleid zijn:

• Ziekteverzuimprotocol: de regels als iemand zich ziek meldt, inclusief de wettelijke rechten en plichten.
• Verzuimtraining: training voor de werkgever en leidinggevenden over verzuim en gesprekken met een zieke werknemer
• Verzuimregistratie / -analyse: bijhouden van de oorzaken van verzuim en een duiding van de cijfers.
• Begeleiding bij re-integratie: de hulp die een zieke medewerker krijgt om terug te keren op de werkvloer.
• Afhandeling van conflicten over verzuim

Verzuimpreventie is natuurlijk een belangrijk onderdeel van je arbo- en verzuimbeleid. Ziekte voorkomen en beperken moeten prioriteit krijgen in elke organisatie.

Wees oplettend en voorkom verzuim

Een betrokken en oplettende werkgever kan veel doen om verzuim te voorkomen. Dus ook als je nog niet heel actief bezig bent geweest met bovenstaande stappen, kun je al veel doen. Wat zijn een paar mogelijkheden? Het korte antwoord: wees betrokken bij je personeel.

Herken de signalen van toekomstig verzuim

Medewerkers die onder druk staan en gestrest zijn, reageren anders dan medewerkers die lekker in hun vel zitten. Is iemand vaker ziek dan normaal? Dan kan het zijn dat de reserves op beginnen te raken. Heeft iemand een korter lontje? Bemerk je dat iemand minder betrokken is bij meetings? Het kunnen signalen zijn dat het niet goed gaat met je medewerker.

Luister goed

Het kan zijn dat je er niet aan toekomt om regelmatig met je medewerkers te praten. Toch kun je in een persoonlijk gesprek signalen opvangen dat het niet goed gaat. Luister goed naar wat je medewerker te zeggen heeft en probeer iets te doen als iemand aangeeft dat hij of zij stress ervaart. Kom je er zelf niet aan toe? Delegeer je verantwoordelijkheid om persoonlijke gesprekken te hebben met een leidinggevende.

Stimuleer gezond gedrag

De beste manier om aan verzuimpreventie te doen, is door gezond gedrag te stimuleren. Je doet dit op verschillende manieren. Je kunt bijvoorbeeld:

• Gezond voedsel promoten
• Gratis sporten ondersteunen
• Stress op een gezond niveau houden
• Investeren in de kwaliteit van je medewerkers

Als je dit soort dingen doet, ben je echt bezig met preventie. Waar het op neerkomt is werkplezier en duurzame inzetbaarheid. Dat zijn niet een paar vinkjes die je kunt zetten, maar een integrale investering in de gezondheid en het geluk van je medewerkers.